Woensdag 20 november kwamen in de Fokker-terminal op de Binckhorst in Den Haag 600 professionals samen om in gesprek te gaan over de verduurzaming van de gebouwde omgeving in Den haag. Sprekers vanuit allerlei domeinen gaven hun visie. Vanuit RPR waren wij benieuwd naar de uitdagingen op het gebied van samenwerken, draagvlak creëren en risicobeheersing. Hoe kan goed stakeholdermanagement hieraan bijdragen?
Samenwerken
Heleen Herbert (commercieel directeur Heijmans) breekt een lans voor het imago van de bouwers dat ten aanzien van het verduurzamingsvraagstuk binnen gebiedsontwikkeling niet altijd even positief is. Onterecht volgens haar, want bouwers zijn altijd op zoek naar manieren om samen slim te zijn en een bijdrage te leveren aan de verduurzaming van Nederland. Het stellen van de juiste hulpvraag door de overheid is dan echter wel essentieel.
Een bouwer regelt wat er gevraagd wordt. Dit lijkt een reactieve houding, maar volgens Heleen kan je niet van bouwers verwachten dat zij het initiatief nemen in de verduurzamingsopgave. Tenders kosten veel tijd en geld en de vraagstelling is een belangrijke afweging om al dan niet in te schrijven.
Als de vraag geen ruimte biedt aan de inschrijvers om met innovatieve ideeën te komen dan gaan ontwikkelaars niet bewegen. Vraag als overheid om het realiseren van impact en geef ruimte voor een oplossing om in te kunnen spelen op de veranderende omstandigheden in de markt.
Draagvlak
De impact van klimaatverandering op ons dagelijks leven wordt steeds groter en daar zijn steeds meer partijen zich van bewust. De kosten die de klimaatverandering met zich meebrengt zijn nu nog betaalbaar maar uiteindelijk zullen deze kosten aan de burger worden doorberekend. Dit vormt dus voor iedereen een financiële prikkel om tot actie over te gaan.
Om draagvlak te creëren moet je een positief verhaal vertellen door verduurzaming te koppelen aan bijkomende voordelen. Anke van Hal (Hoogleraar Sustainability Building & Development, Nyenrode Universiteit) vraagt zich af waar de weerstand bij mensen vandaan komt om niet deel te nemen aan de transitie. Zij stelt dat mensen hiervoor drie afwegingen maken, namelijk: wat is mijn belang?
Wat is mijn financieel gewin? En hoe kan ik het goede doen (normatief)? Vaak ontstaat er een conflict tussen deze afwegingen, zoals bijvoorbeeld met reizen of met vlees eten. Het belang is “genot”, terwijl dit ingaat tegen hun normatieve ambitie. De vraag is dan hoe je er voor zorgt dat deze afwegingen samenvallen.
Je zult hiervoor belangen moeten analyseren en vervolgens nadenken over hoe je deze kunt behartigen. Dit doe je door het creëren van verlangen. Zoals bij een computerspelletje dat kinderen zó graag willen dat de financiële investering ondergeschikt raakt. Gedragswetenschappen worden volgens Anke te weinig gebruikt in de verduurzamingsopgave.
Hiermee kun je veel meer te weten komen over waar mensen echt gelukkig van worden. Want als je dat weet kun je veel beter tegemoet komen aan hun verlangens.
Risico’s
De verandering van het klimaat heeft een steeds grotere impact. Inmiddels wordt de klimaatschade zonder ingrijpen geschat op meer dan €80 miljard. Beleggers gebruiken klimaatdata om klimaatrisico’s in beeld te brengen; als de temperatuur wereldwijd met meer dan 4˚C stijgt dan is vastgoed niet meer verzekerbaar, of, doordat de leefbaarheid in wijken vanwege hittestress verslechtert daalt de waarde van het vastgoed.
Vanuit risicoperspectief is een klimaat adaptief gebouw daarom niet méér waard, maar een niet-klimaat adaptief gebouw wel minder. Corporaties doen steeds vaker een klimaatscan. Als blijkt dat er grote risico’s zijn, wordt er gekeken of deze kunnen worden ondervangen. Zo niet dan wordt er ook niet geïnvesteerd. Het is daarom ook in het belang van gemeentes om mee te denken over het klimaat adaptief houden van gebiedsontwikkelingen om risico’s zoveel mogelijk te beperken.
Onze conclusie
Tijdens het congres viel ons het enthousiasme op waarmee partijen proberen hun steentje bij te dragen aan de verduurzaming. Ieder op zijn geheel eigen wijze. Wij zien kansen om initiatieven aan elkaar te knopen en zijn er van overtuigd dat als partijen elkaar gaan vinden er mooie projecten gaan ontstaan. Projecten waarbij het enthousiasme van stakeholders leidt tot draagvlak en resultaten waarmee Nederland plaatsen kan winnen op de klimaatranglijst in Europa.