Het stormde hard afgelopen week in Nederland. Ik noemde het al op LinkedIn; wanneer het stormt denk ik altijd direct aan onze waterschappen. Nu de wind is gaan liggen, is het tijd voor een kleine beschouwing. Hoe staat het ervoor, wat hebben wij de afgelopen tijd kunnen betekenen, maar vooral hoe kunnen we elkaar verder helpen?
Er is beweging in de waterschappen
In Nederland kennen we veel van oudsher traditionele organisaties. De historie bepaalt in deze organisaties nog steeds het denkpatroon. Dingen zijn zo geregeld omdat ze altijd al zo geregeld waren. Onze waterschappen waren hier een goed voorbeeld van. Ik durf ‘waren’ te zeggen, want er is de laatste tijd zeker beweging te vinden binnen de waterschappen.
Hoogheemraadschap Rijnland: van decentraal naar centraal
We zien bijvoorbeeld dat het hoogheemraadschap van Rijnland sterk aan het veranderen is naar een meer assetmanagement gestuurde organisatie. Wij hebben met de directie meegedacht over de bedrijfsstructuur en het implementeren van assetmanagement. Hoe implementeer je dergelijke processen in de bestaande cultuur en bedrijfsvoering terwijl de winkel 24/7 open moet blijven. We kregen alle stakeholders op één lijn zonder de menselijke kant uit het oog te verliezen. Er is een proces ingezet om de lokale bediening van de 26 zuiveringsinstallaties is vervangen door één centrale regiekamer. Dit is een proces van jaren met enorme gevolgen voor de bedrijfsstructuur en de bedrijfsprocessen. Maar stap voor stap wordt er nu toegewerkt naar die stip op de horizon.
Waterschap Scheldestromen: alle neuzen dezelfde kant op
Ook het waterschap Scheldestromen wilde los komen van bestaande omslachtige processen om slimmer te gaan werken binnen de afdeling Zuiveren. We hebben daar gemerkt dat slimmer werken niet altijd centralisering hoeft te betekenen. We voerden dezelfde discussies, maar door de geografie kwamen wij tot een andere op maat gemaakte oplossing. De stip op de horizon is ook hier in beeld gebracht. Rollen zijn gedefinieerd, processen zijn aangepast en alle neuzen staan dezelfde kant op. Dit is geen eenvoudige klus. Bestaande processen moeten doorbroken worden en politieke gevoeligheden moeten besproken worden. Maar samen komen we er wel.
Laten we samen slimmer zijn
Wat we hiervan geleerd hebben? De waterschappen hebben elkaar nodig. We hebben gemerkt dat bij iedere waterschap dezelfde problemen spelen en dat deze problemen op verschillende manieren opgelost kunnen worden. Het optimaliseren van interne bedrijfsprocessen en de mensen daarin meenemen is nu eenmaal maatwerk. De bovengenoemde waterschappen hebben deze discussie al heel erg uitgediept. Wat kun je wel centraal doen en wat kun je niet centraal doen? Hoe ga ik mijn onderhoudsteam inzetten? Wat is Onderhoud en wat is Procesvoering? En ook: hoe krijg ik mijn organisatie op een goede, menselijke manier veranderd. Met deze kennis hebben zij echt wat in handen en dat moet gedeeld worden! Hoe mooi zou het zijn als alle waterschappen van hun eilandjes afkomen, in het diepe springen en besluiten van elkaar te leren en samen verder te gaan. Laten we samen slimmer zijn!
Het Europese kenniscentrum
En als ik nog even verder mag filosoferen: hoe vooruitstrevend zou het zijn als alle waterschappen de handen in één durven te slaan en durven te zeggen: wij zijn het Europese expertisecentrum. Samen weten wij alles over het proces van het afval- en oppervlaktewater. Een transitie van de rol van de waterschappen van solitaire eilandjes naar een vooroplopend Europees kenniscentrum. Laat de uitvoerende taken aan de markt en wordt specialist in procesvoering! Hoe mooi zou dit zijn?
Heb jij interesse?
Ben jij geïnteresseerd in hoe andere waterschappen bestaande processen hebben doorbroken? Wil jij jouw waterschap effectiever inrichten op het gebied van procesvoering en onderhoud zodat je meer tijd overhoudt om te doen waar je goed in bent en je jezelf nog verder kunt ontwikkelen?
Ik kom graag vrijblijvend een keer langs om jou verder te helpen en mijn kennis te delen. Ook kunnen we je uitnodigen voor een kennisdeel-sessie met andere waterschappen. Want samen zijn we nu eenmaal slimmer.
Raoul Rijntjes
directeur