Kunnen de dijken sneller stijgen dan de zeespiegel?
Bij een dijkdoorbraak zal de Randstad als economisch centrum onder water verdwijnen. Nederland ligt voor de helft onder de zeespiegel en dat heeft gevolgen. Toch wonen we nog in huizen waar de meterkast op de begane grond is geplaatst in plaats van op de verdieping. Ook de vluchtwegen bij een eventuele calamiteit liggen nog onder NAP. Maar is de koude oorlog die we voeren tussen het ophogen van de dijken als antwoord op de zeespiegelstijging wel het juiste om te doen?
Waterschappen zorgen voor droge voeten
Historisch gegroeid ligt de taak van het zorgen voor droge voeten in Nederland bij de Waterschappen. Lokaal georganiseerd en landelijk verenigd in de Unie van Waterschappen. Landelijke sturing op het droge voeten item is er ook vanuit het Hoogwater Beschermingsprogramma. Gefinancierd vanuit het Rijk via Rijkswaterstaat (RWS). Maar is het realistisch om de dijken sneller te laten groeien dan de zeespiegel?
Nederland is zeer sterk in het programmatisch optuigen van beleid en gewenste uitvoeringsprogramma’s. Het vertalen van dit beleid naar de daadwerkelijke uitvoering met de daarop benodigde ‘control’ functies vinden we lastiger. Kijk naar de Betuweroute en andere lokaal niveau overstijgende uitvoeringsprojecten.
Maak van Nederland een tweede Venetië
In het geval van het Hoogwater Beschermingsprogramma moeten de decentraal georganiseerde waterschappen de uitvoeringprojecten oppakken die centraal in het programmabureau bedacht zijn. Kijkend naar de persoonlijke en historisch gegroeide eigenschappen van de betrokken stakeholders, is hier alleen een kans van slagen als er strategisch nagedacht wordt over de verschillende belangen en culturen die hier moeten gaan samenwerken. Hoe krijg je de stakeholders (programmabureau / waterschappen / RWS / Gemeenten) in beweging? Hoe ziet hun wortel eruit? Stakeholdermanagement is hier daadwerkelijk een must en vergt inzet van slimme stakeholdermanagers bij zowel het programmabureau als bij de waterschappen in de uitvoeringsprojecten!
Het Hoogwater Beschermingsprogramma is zeker op de goede weg en denkt serieus na over de drijfveren van de verschillende stakeholders. Het weet dat er maatwerk nodig is om een ieder in haar eigenwaarde te laten, en passend in de lokale bedrijfsstructuur de juiste drijfveren te raken. Goed om dat te zien.
Maar even filosoferend; als we omdenken, moeten we dan niet juist gaan nadenken over het verlagen van de dijken en het verhogen van onze infrastructuur? Of over het bouwen van drijvende woningen en van Nederland een tweede Venetië maken? Niet leven in gevecht tegen het water, maar leven met het water?

Raoul Rijntjes
Directeur
06-41 189 098